Asbest ve zehirli madde içeren gemilerin son durağı olan İzmir’deki Aliağa Gemi Sökümleri Tesisleri’nin kapasite artışı için Gemi Geri Dönüşüm Sanayicileri Derneği, 22 şirket ile “çevresel etki değerlendirme” (ÇED) başvurusunda bulundu. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, kapasite artışı için ÇED sürecini başlattı.
Kamuoyunda “zehir tesisi” olarak da bilinen ve ÇED’in yürürlüğe girdiği 1993’ten önce faaliyete başladığı için ÇED’ten muaf durumda olan Aliağa Gemi Söküm Bölgesi’nde ÇED sürecinin işletilmesi için EGEÇEP, İzmir Barosu, TMMOB Mimarlar Odası, İzmir Tabip Odası ve sekiz yurttaş Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’na dava açmıştı.
ÇED başvuru raporuna göre; kıyı kenar çizgisinin deniz tarafındaki kullanım alanının genişletilerek alan artışı yapılması planlanırken proje için 70 milyon 995 bin 840 TL kaynak ayrıldı. Son 10 yılda 22 firma tarafından 1004 gemi sökümü yapıldığı belirtilen başvuruda; 2012’de 281 gemi sökülürken 2022’de 86’ya kadar düştüğü 2023’ün ilk 10 ayında ise 45 geminin söküm işlemi yapıldığı aktarıldı.
Kapasite artışına karşı çıkan Asbest Söküm Uzmanları Derneği (ASUD) Başkanı Mehmet Şeyhmus Ensari, “Aliağa’yı yeterince zehirlemediler biraz daha zehirlemek istiyorlar. Bölgeden zaten rahatsızız, çevreci bir söküm yapılmıyor, bataklık orası. Bataklığın büyümesine karşıyız” dedi.
Ensari, “Mevcut tesisler İzmir’i, Ege Denizi’ni yöre halkını tehdit ediyor ve bunu genişletmek istiyorlar. Avrupa Birliği standartlarının tam olarak uygulanmadığı bir yer orası, çevre ölçümleri yapılmıyor, yapılsa bile samimi değiller. Başvuruda bulunduk gelelim incelemelerde bulunalım diye ama geri dönüş olmadı.
‘YETMEZ AMA’
Şimdi yetmez biraz daha genişletelim diyorlar. Avrupa’nın asbest deşarj yeriyiz. Avrupa’da da var tesisler ama çevre etkileri ve maliyet nedeniyle İzmir’e yolluyorlar” ifadelerini kullandı.
